فیزیوتراپی آسیب نخاعی : بهترین روش برای درمان عارضه نخاعی

آیا با چالش‌ های زندگی روزمره ناشی از آسیب‌ های نخاعی مواجه هستید؟ آیا به دنبال راهکارهایی برای بهبود کیفیت زندگی و توانایی‌ های جسمی‌ تان هستید؟ اگر پاسخ شما بله است، فیزیوتراپی آسیب نخاعی ممکن است جوابی باشد که در آن بهترین مشاوره و درمان را برای شما فراهم کند.

فیزیوتراپی آسیب نخاعی به عنوان یک روش درمانی مؤثر، به بیماران با آسیب‌ های نخاعی کمک می‌ کند تا عملکرد حرکتی و انعطاف‌پذیری بهتری داشته باشند و کیفیت زندگی‌ شان را بهبود بخشند. در این مقاله از سایت فیزیوتراپی رایان، ما به شما اطلاعات جامعی ارائه خواهیم داد تا با مفاهیم اساسی فیزیوتراپی آسیب نخاعی آشنا شده و از راهکارها و تکنیک‌ های به روز و کارآمد این رشته مطلع شوید. پس در این سفر به سوی بهبود کیفیت زندگی خود، همراه ما باشید. در وبلاگ فیزیوتراپی رایان، ما همیشه در خدمت شما هستیم.

آشنایی با ضایعه نخاعی

ضایعه نخاعی به یک وضعیت پزشکی اشاره دارد که در آن سیستم نخاعی انسان آسیب می‌ بیند. نخاع، بخشی از سیستم عصبی مرکزی است که اطلاعات حرکتی و حسی بین مغز و بقیه بدن را منتقل می‌ کند. ضایعه نخاعی می‌ تواند نتیجه‌ ی ایجاد ترک خوردگی، التهاب، خونریزی یا فشار زیادی بر نخاع باشد.

ضایعه نخاعی چگونه زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار می‌ دهد؟

1. حرکت و انعطاف‌ پذیری: ضایعه نخاعی می‌ تواند توانایی حرکت و انعطاف‌ پذیری بدن را محدود کند. افراد ممکن است به صندلی چرخ‌ دار نیاز داشته باشند یا مشکلاتی در حرکت و انجام وظایف روزمره داشته باشند.

2. توانایی حسی: برخی از افراد ممکن است اختلالات حسی مانند احساس درد در اعضاء بدن داشته باشند.

3. مشکلات تنفسی: ضایعه نخاعی می‌ تواند تأثیرات منفی بر تنفس داشته باشد و به مشکلات تنفسی منجر شود.

4. تغییرات روحی و روانی: افراد ممکن است تغییرات در وضعیت جسمی و تغییرات روانی مثل افسردگی یا اضطراب تجربه کنند.

5. مدیریت زندگی روزمره : زندگی روزمره افراد با مشکل ضایعه نخاعی ممکن است نیاز به تغییرات در محیط زندگی آنها داشته باشد تا بتوانند به صورت مستقل زندگی کنند.

6. روابط اجتماعی : تأثیر ضایعه نخاعی بر روابط اجتماعی نیز وجود دارد و ممکن است به عواملی مانند ایزوله شدن یا نیاز به حمایت از دیگران منجر شود.

انواع عارضه های نخاعی چیست؟

عارضه‌ های نخاعی می‌ توانند در اندازه و شدت مختلفی باشند و بر اساس علائم و مشخصات فیزیکی شخص مبتلا، تشخیص داده می‌ شوند. در زیر، تعدادی از انواع عارضه‌ های نخاعی ذکر شده‌ اند:

1. عارضه نخاعی مربوط به کمر و گردن (Myelopathy): این نوع عارضه نخاعی به ویژه در ناحیه نخاع گردنی ایجاد می‌شود و می‌تواند به علت فشار بر این ناحیه باشد.

2. آسیب‌ های نخاعی مرکزی (Central Cord Syndrome): این عارضه نخاعی عمدتاً در ناحیه مرکز نخاع رخ می‌ دهد و اثرات اصلی آن بر روی عضلات در دست‌ ها و پاها است.

3. آسیب‌ های نخاعی تخصصی (Specific Spinal Cord Syndromes): این عارضه‌ ها ناشی از مشکلات خاص و متفاوت در نخاع هستند که می‌ توانند به عنوان یک عارضه نخاعی خاص مورد تشخیص قرار گیرند.

همچنین مهم است بدانید که هر عارضه نخاعی ممکن است با تنوعی از علائم شامل اختلالات حرکتی، اختلالات حسی، مشکلات تنفسی و تغییرات در عملکرد اعضاء دیگر بدن همراه باشد. درمان و مدیریت این عارضه‌ ها بستگی به نوع و شدت آنها دارد و ممکن است شامل فیزیوتراپی، داروها، و درمان‌ های دیگر باشد.

فیزیوتراپی برای آسیب نخاعی | فیزیوتراپی ضایعه نخاعی

فیزیوتراپی برای فرد مبتلا به آسیب نخاعی باید به سرعت پس از وقوع آسیب آغاز شود. افرادی که با ضایعه نخاعی مواجه هستند، از فیزیوتراپی تخصصی در حوزه نورولوژی استفاده میشود. آسیب نخاعی تأثیر زیادی بر زندگی فرد و خانواده‌ اش دارد. فیزیوتراپیست‌های متخصص در حوزه علوم اعصاب در کلینیک فیزوتراپی رایان می‌دانند که افراد مبتلا به آسیب نخاعی در طول عمر خود با چالش‌های قابل‌توجهی روبرو می‌شوند.

درمان فیزیوتراپی با همکاری خانواده و مراقبین شما انجام می شود. فیزیوتراپیست‌های عصبی در بهترین کلینیک فیزیوتراپی ونک، کلینیک رایان، بر روی نیازهای شخصی شما تمرکز می‌ کنند. همچنین درمان فیزیوتراپی به سطح و شدت آسیب نخاعی که شما تجربه می‌کنید وابسته است.

فیزیوتراپی برای آسیب کامل قطع نخاع

فیزیوتراپی برای افراد مبتلا به ضایعه نخاعی کامل با تمرکز بر حفظ توانایی، افزایش قدرت عضلانی و به حداکثر رساندن پتانسیل و ارتقای استقلال صورت می‌گیرد. درمان متمرکز بر موارد زیر خواهد بود:

1. افزایش قدرت عضلانی به حدی که بیشتر از سطح آسیب باشد تا ضعف عضلانی کمتری را تجربه کنید.
2. حفظ طول عضلات، بافت و دامنه حرکت زیر سطح آسیب به منظور جلوگیری از تقلیل طول عضلات و افت سفتی آنها.
3. کشش عضلانی زیر سطح آسیب به منظور کمک به طولانی شدن عضلات سفت و کاهش سفتی.
4. ایستادن با تحمل وزن بدن و افزایش عملکرد اندام‌های داخلی.
5. تمریناتی جهت بهبود تعادل و اعتماد به نفس.
6. آموزش مهارت‌های صندلی چرخدار شامل هل دادن و چرخاندن صندلی، ترمز زدن و برداشتن صفحات پا و دسته‌های صندلی چرخدار.
7. کنترل تنفس و کمک به سرفه در صورت لزوم به منظور حفظ قفسه سینه شفاف.
8. آموزش جابجایی از ویلچر به تخت، ماشین، دوش/حمام و توالت برای بهبود ایمنی و ارتقای استقلال.
9. مشاوره در مورد دستگاه‌های ارتز.
10. توصیه‌هایی در مورد موقعیت برای کمک به وضعیت بدن و جلوگیری از زخم‌های فشاری.
11. بهبود ایمنی.
12. افزایش سطح انرژی.
13. کاهش درد و اسپاسم عضلانی.
14. آب درمانی.

درمان سکته مغزی با فیزیوتراپی نیز امکان پذیر است.

توانبخشی و فیزیوتراپی آسیب نخاعی چه مزایایی دارد؟

توانبخشی و فیزیوتراپی در زمینه آسیب‌ های نخاعی دارای مزایای بسیاری می‌ باشد. در زیر به برخی از این مزایا اشاره خواهیم کرد:

1. بهبود توانایی حرکتی: فیزیوتراپی به افراد مبتلا به آسیب نخاعی کمک می‌ کند تا توانایی حرکتی و تعادل خود را بهبود بخشند. این افزایش توانایی حرکتی می‌ تواند به افراد کمک کند تا مستقل‌ تر باشند و کمتر با وابستگی به کمک‌های دیگران زندگی کنند.

2. کاهش درد : فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش درد‌های مرتبط با آسیب نخاعی کمک کند. تمرینات توانبخشی و تکنیک‌های ماساژ می‌توانند تنش‌ها را کاهش داده و به تسکین درد‌ها کمک کنند.

3. تقویت عضلات : توانبخشی، تمریناتی را ارائه می‌دهد که به تقویت عضلات مختلف بدن کمک می‌کند. این تقویت عضلات می‌تواند به افراد کمک کند تا بهترین عملکرد در زمینه حرکتی را داشته باشند.

4. افزایش کیفیت زندگی: با بهبود توانایی حرکتی، کاهش درد، و تقویت عضلات، افراد مبتلا به آسیب نخاعی می‌توانند کیفیت زندگی‌شان را بهبود بخشند. این امر شامل انجام وظایف روزمره، شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و افزایش استقلال در زندگی می‌شود.

5. افزایش انگیزه و اعتماد به نفس: فیزیوتراپی با ایجاد پیشرفت‌های قابل مشاهده در عملکرد بدنی، به افراد انگیزه و اعتماد به نفس بیشتری می‌دهد. این امر می‌تواند موجب تحسین و انگیزه برای ادامه توانبخشی شود.

6. پیشگیری از مشکلات ثانویه: با فعالیت منظم و توانبخشی مناسب، می‌توان از بروز مشکلات ثانویه مانند زخم‌های بستر و کاهش تعادل پیشگیری کرد.

به طور کلی، فیزیوتراپی آسیب نخاعی به افراد کمک می‌کند تا توانایی‌های جسمی‌شان را به حداکثر برسانند و بهبود کیفیت زندگی خود را تجربه کنند. این فرآیند نیاز به صبر و پشتکار دارد، اما با تلاش و همکاری با فیزیوتراپیست‌های متخصص، به دست‌آوردن این مزایا اسان تر است.

انواع تمرینات در جلسات فیزیوتراپی درمان آسیب نخایی

در ادامه انواع تمرینات را به شما شرح خواهیم داد:

آموزش راه‌رفتن

در فیزیوتراپی آسیب نخاعی، آموزش راه‌رفتن عمدتاً شامل استفاده از تردمیل می‌شود. اگر به دلیل ضعف در پاها قادر به انجام این تمرین نیستید، می‌توانید از یک نوار تردمیل معلق استفاده کنید. استفاده از نوار تردمیل معلق، کمک می کند بخشی از وزن بدن از روی پاها برداشت شود و که راحت‌تر و با اطمینان بیشتری بتوانید راه بروید.

آموزش استفاده از ویلچر

اشخاصی که نیاز به استفاده از ویلچر دارند، باید مهارت‌های خاصی را یاد بگیرند تا بتوانند در مکان های مختلف با استفاده از این وسیله به راحتی حرکت کنند. آموزش معمولاً شامل مهارت‌ هایی می‌شود که به افراد کمک می‌ کند تا ویلچر خود را به درستی تنظیم کرده و بتوانند در مسیرهای مختلف با آن حرکت کنند. همچنین آموزش نکاتی برای حرکت با سرعت بالا و با امنیت بالا در مکان‌ هایی با شیب نیز شامل می‌ شود

تمرینات قدرتی

ضعف، یکی از مشخصه‌های اساسی آسیب نخاعی محسوب می‌شود. در طراحی برنامه‌های فیزیوتراپی برای افراد مبتلا به آسیب نخاعی، تمرکز اصلی بر تقویت عضلات و افزایش توانایی جسمانی آنها است. این تمرینات تقویتی معمولاً با استفاده از تجهیزات ورزشی خاص یا تمرین‌ های خاص حرکت و تعادل انجام می‌پذیرند.

فیزیوتراپی، افراد را در تقویت عضلات و افزایش توانایی جسمانی خود یاری می‌دهد. این تمرینات به طور معمول در مکان‌هایی نظیر سالن‌های ورزشی یا کلینیک‌های فیزیوتراپی اجرا می‌شوند. همچنین، تمرین مهارت‌های حرکتی نیز به عنوان بخشی از برنامه‌های فیزیوتراپی در نظر گرفته می‌شود تا افراد بتوانند بهبودی در حوزه حرکت و تعادل خود را تجربه کنند.

انجام تمرینات برای درمان آسیب نخاعی در خانه

اجرای یک برنامه تمرینی جامع در خانه برای افراد مبتلا به آسیب نخاعی بسیار حیاتی است. این برنامه تمرینی باید به دقت توسط یک متخصص فیزیوتراپی با تخصص در زمینه آسیب‌های نخاعی طراحی شود.

در آسیب‌های نخاعی، درد در منطقه شانه به ویژه در افرادی که بر روی ویلچر نشسته و برای انجام فعالیت‌های روزمره از بازوهایشان استفاده می‌کنند، مشکلی شایع است. حفظ وضعیت مناسب بر روی ویلچر و افزایش قدرت عضلات اطراف مفاصل شانه و تیغه شانه بسیار حائز اهمیت است. این اقدامات می‌توانند به بهبود و کاهش درد در منطقه شانه کمک کنند.

برای داشتن برنامه تمرینی موثر در منزل، تنها دانش فنی کافی نیست بلکه باید به نیازها و وضعیت فردی هر شخص توجه شود. بنابراین، توصیه می‌شود با متخصصان فیزیوتراپی که تجربه در زمینه آسیب‌های نخاعی دارند همکاری کرده و برنامه‌های تمرینی سفارشی برای هر فرد طراحی کنند.

تمرینات و راهکارهای مرتبط با مشکلات شانه می‌توانند به بهبود عملکرد و کاهش درد کمک کنند. بهتر است این تمرینات را با توجه به وضعیت فردی هر شخص و با راهنمایی تخصصی انجام دهند.

علائم بهبودی ضایعه نخاعی چیست؟

بهبودی ضایعه نخاعی یک فرآیند پیچیده و طولانی است که می تواند ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد. علائم بهبودی ضایعه نخاعی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بهبود حس: این می تواند شامل احساس درد، گرما، سرما، یا لمس باشد.
• بهبود حرکت: این می تواند شامل افزایش دامنه حرکتی، قدرت، یا توانایی انجام حرکات خاص باشد.
• بهبود کنترل روده و مثانه: این می تواند شامل افزایش کنترل روده و مثانه، کاهش نشت ادرار یا مدفوع باشد.

علائم بهبودی ضایعه نخاعی معمولاً در طی چند هفته یا ماه اول پس از آسیب ظاهر می شوند. با این حال، برخی از افراد ممکن است تا سال ها پس از آسیب نیز بهبودی را تجربه کنند.

فیزیوتراپی آسیب نخاعی در کلینیک فیزیوتراپی رایان

کلینیک فیزیوتراپی رایان با برخورداری از کادر متخصص و تجهیزات پیشرفته، خدمات فیزیوتراپی آسیب نخاعی را به صورت تخصصی ارائه می‌دهد. خدمات فیزیوتراپی آسیب نخاعی در این کلینیک شامل موارد زیر است:

• ارزیابی اولیه: در این مرحله، فیزیوتراپیست اطلاعات کاملی در مورد آسیب نخاعی فرد و وضعیت سلامتی وی جمع‌آوری می‌کند. این اطلاعات شامل سطح آسیب، شدت آسیب، و همچنین سایر بیماری‌ها و مشکلات سلامتی فرد است.
• برنامه‌ریزی درمان: بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده در مرحله ارزیابی، فیزیوتراپیست برنامه‌ای درمانی برای فرد آسیب دیده طراحی می‌کند. این برنامه درمانی بر اساس اهداف فرد و شرایط جسمی وی تنظیم می‌شود.
• درمان: درمان فیزیوتراپی آسیب نخاعی شامل طیف وسیعی از روش‌ها است. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
  • تمرینات درمانی: تمرینات درمانی به تقویت عضلات و بهبود عملکرد اندام‌های حرکتی پایین‌تر از سطح آسیب کمک می‌کند.
  • الکتروتراپی: الکتروتراپی با تحریک عضلات و اعصاب آسیب دیده، به بهبود عملکرد آنها کمک می‌کند.
  • درمان دستی: درمان دستی با اعمال نیرو و حرکت به اندام‌های آسیب دیده، به بهبود عملکرد آنها کمک می‌کند.
  • درمان با وسایل کمکی: در برخی موارد، استفاده از وسایل کمکی مانند ویلچر، می‌تواند به بهبود استقلال فرد آسیب دیده کمک کند.

فیزیوتراپی آسیب نخاعی یک فرآیند طولانی و زمان‌بر است. فرد آسیب دیده باید برای دستیابی به نتایج مطلوب، به طور منظم تحت درمان فیزیوتراپی قرار گیرد.

نتیجه گیری

فیزیوتراپی آسیب نخاعی می‌تواند در بهبود و کیفیت زندگی افراد مبتلا به آسیب نخاعی تأثیر بسزایی داشته باشد. برنامه‌های تمرینی و درمانی، با همکاری متخصصان فیزیوتراپی، می‌توانند به تقویت عضلات، بهبود توانایی حرکتی، و کاهش درد و نقصان کمک کنند. این درمان‌ها و تمرینات، با ایجاد تطابق درست میان بدن و مغز، به افراد کمک می‌کنند تا بیشترین استقلال و کیفیت زندگی را در معرض آسیب نخاعی حفظ کنند. بنابراین، فیزیوتراپی آسیب نخاعی به عنوان یک راه حیاتی و مؤثر در مدیریت و بهبود وضعیت افراد مبتلا به آسیب نخاعی تأکید می‌شود.

منبع: www.physio.co.uk

درباره مریم یزدیان

من دکتر مریم یزدیان متخصص فیزیوتراپی از دانشگاه شهید بهشتی هستم. شما میتوانید برای انجام انواع فیزیوتراپی به کلینیک فیزیوتراپی رایان مراجعه کنید.